Đại hội Đảng III: Lãnh đạo nhân dân vượt qua nhiều thử thách

ĐẠI HỘI ĐẢNG LẦN THỨ III

Thời gian: từ ngày 5 đến 10/9/1960

Địa điểm: Thủ đô Hà Nội

Số lượng đại biểu tham dự ĐH: 525

Số lượng Đảng viên trong nước: trên 50 vạn

Đại hội bầu:

- Chủ tịch Đảng: Đồng chí Hồ Chí Minh

- Bí thư thứ nhất: Đồng chí Lê Duẩn.

- Ban Chấp hành TW Đảng:  47 Ủy viên chính thức và 31 Ủy viên dự khuyết

- Bộ Chính trị: 11 Ủy viên chính thức và 2 Ủy viên dự khuyết

BỐI CẢNH CHUNG:

- Hệ thống XHCN thế giới do Liên Xô đứng đầu đã lớn mạnh vượt bậc có ảnh hưởng sâu rộng trong quan hệ quốc tế, giữ vai trò quyết định đến giữ gìn hòa bình an ninh thế giới; tạo ra những thuận lợi mới cho phong trào cách mạng các nước.

-  Ở Việt Nam, chiến thắng Điện Biên Phủ đã chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp. Hiệp định Geneva được ký kết (21/7/1954), hòa bình được lập lại ở Đông Dương. Đất nước tạm thời bị chia cắt làm hai miền.

     Miền Bắc được hoàn toàn giải phóng, chuyển sang giai đoạn cách mạng XHCN và trở thành cơ sở vững chắc cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà.

    Ở miền Nam, cuộc đấu tranh của nhân dân ta chống đế quốc Mỹ xâm lược và bè lũ tay sai diễn ra quyết liệt.

XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở MIỀN BẮC VÀ ĐẤU TRANH THỐNG NHẤT NƯỚC NHÀ

Căn cứ vào đặc điểm đất nước tạm thời bị chia cắt làm hai miền (miền Bắc hoàn toàn giải phóng, miền Nam còn chịu sự cai trị của chủ nghĩa đế quốc và tay sai), Đại hội đề ra đường lối chung cho cách mạng Việt Nam: đẩy mạnh cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đồng thời đẩy mạnh cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam nhằm xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh. Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III chỉ rõ:

Hai nhiệm vụ cách mạng ở miền Bắc và miền Nam thuộc hai chiến lược khác nhau, mỗi nhiệm vụ nhằm giải quyết yêu cầu cụ thể của mỗi miền trong hoàn cảnh nước nhà tạm bị chia cắt làm hai. Song hai nhiệm vụ đó trước mắt đều có một mục tiêu chung là thực hiện hòa bình thống nhất Tổ quốc.

Miền Bắc là căn cứ địa chung của cả nước, sự lớn mạnh không ngừng của miền Bắc không những nâng cao lòng tin tưởng và cổ vũ tinh thần hăng hái cách mạng của đồng bào yêu nước miền Nam, mà còn làm cho lực lượng so sánh giữa cách mạng và phản cách mạng trên phạm vi cả nước ta càng nghiêng về phía cách mạng, tạo điều kiện thuận lợi cho cách mạng miền Nam phát triển mạnh mẽ và giành thắng lợi cuối cùng... 

Mặt khác muốn cho miền Bắc có hoàn cảnh hòa bình để xây dựng chủ nghĩa xã hội, muốn giữ gìn hòa bình ở Đông Dương và trên thế giới, miền Nam cần phải kiên quyết đấu tranh chống đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai, làm thất bại chính sách xâm lược và chính sách chiến tranh của chúng, đánh đổ ách thống trị tàn bạo của chúng. Ngoài con đường đấy ra, không có con đường nào khác.

Đối với cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, Đại hội thông qua Kế hoạch nhà nước 5 năm lần thứ nhất (1961-1965) với những nhiệm vụ cơ bản:

+ Ra sức phát triển công nghiệp và nông nghiệp, ưu tiên phát công nghiệp nặng, phát triển toàn diện nông nghiệp.

+ Hoàn thành công cuộc cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp

+ Nâng cao trình độ văn hóa của nhân dân

+ Cải thiện đời sống vật chất và văn hóa của nhân dân lao động

+ Củng cố quốc phòng, tăng cường trật tự an ninh, bảo vệ sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội  ở miền Bắc.

Đại hội thông qua

+ Nghị quyết về nhiệm vụ và đường lối của Đảng trong

+ Nghị quyết về ngày thành lập Đảng

+ Điều lệ Đảng (sửa đổi)

+ Lời kêu gọi của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng Lao động Việt Nam.

Đại hội bầu Ban Chấp hành Trung ương khóa mới bao gồm 78 đồng chí, trong đó có 47 ủy viên chính thức và 31 ủy viên dự khuyết. Đồng chí Hồ Chí Minh được bầu tiếp tục làm Chủ tịch Đảng; đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

SỰ KIỆN TRONG NƯỚC

- Cuộc nổi dậy ở Bắc Ái (tháng 2/1959), Trà Bồng (tháng 8/1959) đã lan rộng ra khắp miền Nam thành phong trào "Ðồng khởi", tiêu biểu là ở Bến Tre (tháng 1/1960) phá thế kìm kẹp, giành quyền làm chủ ở thôn xã, chuyển cách mạng từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công.

- 1/1/1960: Công bố Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1959.

- 3/1960: Xuất hiện “đội quân tóc dài”,  ra đời từ phong trào đồng khởi ở Bến Tre. "Đội quân tóc dài" đã đưa phong trào đấu tranh của phụ nữ Việt Nam lên một tầm cao mới.

- 8/5/1960: Bầu cử Quốc hội khóa II. Người trúng cử với số phiếu nhiều nhất là Chủ tịch Hồ Chí Minh với 99,91% phiếu bầu

- 20/12/1960: Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời, chủ trương đoàn kết quân dân, đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược và tay sai.

- Năm 1961: Đế quốc Mỹ triển khai thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” nhằm cô lập cách mạng miền Nam, tách lực lượng vũ trang và cơ sở của ta ra khỏi nhân dân.

-15/2/1961: Thống nhất tất cả các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam thành giải phóng quân miền Nam và đặt dưới sự chỉ huy chung của Bộ tư lệnh các Lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam Việt Nam.

- 10/8/1961: Quân đội Hoa Kỳ bắt đầu sử dụng chất độc da cam tại Việt Nam.

SỰ KIỆN QUỐC TẾ

- 2/9/1960: Đại hội toàn quốc nhân dân Cuba thông qua Tuyên ngôn La Habana quy định những quyền cơ bản của công dân, xác định đường lối chống đế quốc và đoàn kết các dân tộc đấu tranh cho tự do và hòa bình.

-  1960: Năm châu Phi - 17 nước Châu Phi tuyên bố độc lập, đánh dấu sự sụp đổ cơ bản của chủ nghĩa thực dân cũ.

- 22/5/1960: Động đất mạnh 9,5 độ ở Chile làm khoảng 1.600 người thiệt mạng và 3.000 người bị thương.

- 9/1960: Thành lập tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC gồm 13 thành viên.

- 12/1960:  Liên hợp quốc ra tuyên bố về trao trả độc lập cho các nước và dân tộc thuộc địa.

- 20/1/1961: Jonh Kennedy của Đảng Dân chủ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ

- 12/4/1961: Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên bay vào vũ trụ.

- 4/1961: Quân và dân Cuba tiêu diệt hoàn toàn hơn 1.500 lính đánh thuê do Mỹ bật đèn xanh đổ bộ vào bãi biển Hiron.

- 12/8/1961: Bức tường Berlin được xây dựng, ngăn cách Tây Berlin với Đông Berlin