Đại hội Đảng IV: Độc lập và thống nhất nước nhà

ĐẠI HỘI ĐẢNG LẦN THỨ IV

Thời gian: từ ngày 14 đến 20/12/1976

Địa điểm: Hà Nội

Số lượng đại biểu tham dự ĐH: 1.008

Số lượng đảng viên trong nước: hơn 1,55 triệu

Có 29 đoàn đại biểu quốc tế dự Đại hội

 Đại hội bầu:

- Tổng Bí thư: Đồng chí Lê Duẩn

- Ban Chấp hành Trung ương: 101 Ủy viên chính thức và 32 Ủy viên dự khuyết

- Bộ Chính trị: 14 Ủy viên chính thức và 3 Ủy viên dự khuyết

BỐI CẢNH CHUNG

Từ cuối những năm 70 trở đi, tình hình kinh tế-xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu gặp nhiều khó khăn, việc duy trì sự ủng hộ, viện trợ vật chất đối với các nước bên ngoài ngày càng hạn chế. Các nhà lãnh đạo Liên Xô tìm cách thương lượng với Mỹ giảm dần cuộc chạy đua vũ trang.

Giữa thập niên 70, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN, thành lập từ tháng 8/1967) có nhiều hoạt động tăng cường thúc đẩy hợp tác giữa các thành viên, tạo sự ảnh hưởng và uy tín trong khu vực.

Lực lượng Khơme Đỏ lên cầm quyền ở Campuchia sau thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ (4/1974) phản bội cách mạng, được một số thế lực bên ngoài ủng hộ, thực hiện tàn sát nhân dân trong nước, thi hành chính sách đối ngoại thù địch chống phá cách mạng Việt Nam.

Đại thắng mùa Xuân 1975 mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã giải phóng hoàn toàn miền Nam, mở ra thời kỳ mới của cách mạng Việt Nam: Thời kỳ đất nước độc lập, thống nhất và đi lên CNXH.

Cuộc Tổng tuyển cử (4/1976) bầu ra Quốc hội nước Việt Nam thống nhất. Quốc đã ra những quyết định lịch sử về quốc hiệu, quốc kỳ, quốc ca, xác lập hệ thống bộ máy nhà nước.

HOÀN THÀNH SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT TỔ QUỐC, ĐƯA CẢ NƯỚC ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

Ðại hội nghe Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Ðảng; Báo cáo về phương hướng, nhiệm vụ và mục tiêu chủ yếu của kế hoạch 5 năm (1976-1980); Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Ðảng và sửa đổi Ðiều lệ Ðảng.

Đại hội quyết định

- Đường lối cách mạng XHCN ở Việt Nam trong giai đoạn mới.

Các văn kiện của Đại hội Đảng lần thứ IV đã đánh giá, thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mãi đi vào lịch sử dân tộc như một mốc son chói lọi nhất và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ XX.

Đại hội xác định đường lối chung của cách mạng xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới ở nước ta là: Nắm vững chuyên chính vô sản, phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân lao động; tiến hành đồng thời 3 cuộc cách mạng: cách mạng về quan hệ sản xuất, cách mạng khoa học-kỹ thuật, cách mạng tư tưởng và văn hóa, trong đó, cách mạng khoa học-kỹ thuật là then chốt; đẩy mạnh công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ trung tâm của cả thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; xây dựng chế độ làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền văn hóa mới, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa; xóa bỏ chế độ người bóc lột người, xóa bỏ nghèo nàn và lạc hậu; không ngừng đề cao cảnh giác, thường xuyên củng cố quốc phòng, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự xã hội; xây dựng thành công Tổ quốc Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất và xã hội chủ nghĩa; góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.

- Phương hướng, nhiệm vụ và mục tiêu chủ yếu của kế hoạch 5 năm (1976-1980):

Phát triển và cải tạo kinh tế; phát triển khoa học-kỹ thuật; đẩy mạnh cách mạng tư tưởng và văn hóa, xây dựng và phát triển nền văn hóa mới; tăng cường nhà nước xã hội chủ nghĩa, phát huy vai trò của các đoàn thể, làm tốt công tác quần chúng; nhiệm vụ quốc tế và chính sách đối ngoại của Đảng; nâng cao vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng

Đại hội thông qua:

+  Nghị quyết đổi tên Đảng Lao động Việt Nam thành Đảng Cộng sản Việt Nam.

+ Bổ sung Điều lệ của Đảng, đặt lại chức vụ Tổng Bí thư thay chức Bí thư thứ nhất, quy định nhiệm kỳ của Ban Chấp hành Trung ương là 5 năm.

Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương khóa mới, gồm 101 ủy viên chính thức và 32 ủy viên dự khuyết. Đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Tổng Bí thư của Đảng.

SỰ KIỆN TRONG NƯỚC

- 24/3/1975: Chiến dịch Tây Nguyên giành thắng lợi hoàn toàn.

- 25/3/1975: Bộ Chính trị bổ sung quyết tâm giải phóng miền Nam trước mùa mưa năm 1975.

- 26/3/1975: Huế được giải phóng.

- 29/3/1975: Đà Nẵng được giải phóng.

- 30/4/1975: Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước,  kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước 21 năm (1954-1975)

- 25/4/1976: Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa VI được tiến hành trong cả nước.

- Từ 24/6 đến 3/7/1976:  Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa VI thông qua các quyết định quan trọng:

 + Tên nước: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

+ Quốc kỳ: nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng 5 cánh

 + Quốc huy: hình tròn, nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng 5 cánh, ở dưới có bánh xe răng cưa và dòng chữ:  Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

+ Thủ đô: Hà Nội

+ Quốc ca: bài Tiến quân ca

Chính thức đặt tên thành phố Sài Gòn-Gia Định là Thành phố Hồ Chí Minh.

- Trong năm 1976, Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia, như: Jamaica, Ethiopia, Kuwait, Costa Rica,  Nigeria, Philippines, Thái Lan...

- 8/1976: Việt Nam được bầu vào Ủy ban phối hợp của Phong  trào Không liên kết (NAM)

- 31/12/1976: Khánh thành tuyến đường sắt Thống nhất dài trên 1.700km từ Hà Nội đến Thành phố Hồ Chí Minh

SỰ KIỆN QUỐC TẾ

- 17/4/1975: Khơme Đỏ tiến vào Phnom Penh, nắm quyền lãnh đạo đất nước, bắt đầu thi hành chính sách diệt chủng tại Campuchia kéo dài đến đầu năm 1979.

-19/4/1975: Ấn Độ lần đầu tiên phóng vệ tinh nhân tạo từ sân bay Vũ trụ của Liên Xô.

- 2/12/1975: Thành lập Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào. Hoàng thân Suphanuvông là Chủ tịch nước.

- 2/1976: Hội nghị các nguyên thủ ASEAN tại Bali ký hiệp ước (Hiệp ước Bali) về nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ nước khác, hợp tác giữa các nước để cùng phát triển.

 - Năm 1976, Chủ tịch Đảng Cộng sản Trung Quốc Mao Trạch Đông (9/9/1976) và Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai (8/1/1976) qua đời. Cuộc “Đại cách mạng văn hóa vô sản” kéo dài trong 10 năm ở Trung Quốc (1966-1976) kết thúc.

- 1/4/1976: Apple được thành lập dưới tên Apple Computer, Inc với 3 thành viên sáng lập là Steve Jobs, Steve Wozniak và Ronal Wayne.

- 28/7/1976: Động đất tại Đường Sơn (Trung Quốc) - một trong những thảm họa thiên tai thảm khốc nhất - đã cướp đi sinh mạng của khoảng 255.000 người.

- 17/8/1976: Động đất 7,9 độ xảy ra gần các đảo Mindanao và Sulu của Philippines, gây sóng thần cao đến 5m (ở điểm cao nhất), khiến khoảng 5.000-8.000 người thiệt mạng.

- 7/1976: Thế vận hội Mùa hè 1976 diễn ra tại Montréal, Québec, Canada. Hơn 6.000 vận động viên của 92 quốc gia tham dự.

- 22/8/1976: Trạm tự động Lunar 24 của Liên Xô lấy được một số mẫu đất từ Mặt trăng về Trái đất